TWIERDZA I ZAMEK W BARTH

rys. 1: Barth i zamek w roku 1618 (widok z mapy Lubiniusa)

Historia Barth:

• 1255 pierwsza wzmianka o mieście w dokumentach
• do roku 1325 pod rządami księcia Rugii, potem Barth należy do Księstwa Pomorze- Wolgast
• 1637- 1815 Barth znajduje się pod panowaniem szwedzkim
• od 1815 roku miasto pruskie

Historia twierdzy i zamku:

• na północnym zachodzie i południu miasta istniały niegdyś dwie budowle warowne, które zostały później zburzone
• wzmianka o budowli obronnej na północnym wschodzie miasta
• w 1325 roku zostaje wzniesiony dwór książęcy "Castrum Barth", jest to prosty wał obronny
• w 1573 roku na tym samym miejscu powstaje zamek księcia Bogusława XIII
• 1582 - utworzenie "książęcej drukarni nadwornej" na południe od zamku
• 1603 - Bogusław XIII opuszcza miasto i zamek
• 1625- 1629 siedziba wdowia Agnes von Brandenburg, wdowy po Filipie Juliuszu Pomorskim ze Szczecina
• 1710/ 11 gości przez 7 miesięcy byłego króla Polski Stanisława Leszczyńskiego; po czym ulega zniszczeniu
• 1720 - zamek w stanie ruiny kupują rycerze z Pomorza Przedniego i Rugii wysłani przez króla Szwecji
• budowa nowego budynku z wykorzystaniem elementów starego zamku
• do 1733 roku utworzenie przytułku dla panien, który istniał zamiast zamku do 1945 roku
• 1945- 1990 siedziba domu dziecka
• od 1990 roku renowacja dawnego przytułku
• dziś w odremontowanym budynku dawnego przytułku dla panien znajdują się mieszkania

rys. 2: Zamek, rok 1590

Zamek:

• zamek był trójkondygnacyjną budowlą renesansową o wysokim ceglanym dachu
• w środku znajdowała się potężna czworoboczna wieża z kopułą w formie dzwonu i zegarem
• po obu stronach wieży wznosiły się po dwa domki szczytowe
• z lewej strony wieży istniała mała przybudówka wykorzystywana przypuszczalnie przez strażników lub klucznika
• od zachodniej strony znajdował się portal główny; z lewej i prawej strony każdorazowo po 4 mniejsze portale prowadzące również do zamku
• na pierwszym piętrze pomieszczenia dla służby, czeladzi oraz przypuszczalnie kuchnia
• na drugim piętrze znajdowały się komnaty rodziny książęcej
• na trzecim piętrze znajdowały się pokoje dla świty i gości

Literatura źródłowa/ Fotografie:

• BÜLOW, Wilhelm: Chronik der Stadt Barth, Barth 1922
• SIEBER, Helmut: Schlösser und Herrensitze in Pommern, Frankfurt a. M. 1959 (3. Aufl. 1978)
• NEUSCHÄFFER, Hubertus: Vorpommerns Schlösser und Herrenhäuser, Husum 1993
• ˇ tekst i fotografie byłego przytułku dla panien z domów szlacheckich: www.stadt-barth.de/tourismus/stadtrundgang_stift.html
• o historii Barth: www.stadt-barth.de/geschichte/geschichte.html

Opracowała: Julia Labuhn