Mapa Rugii – pierwsze dzieło kartograficzne Lubinusa
Eksponat prezentowany w ramach galerii online – Galerii z Gryfem
Mapa Rugii autorstwa Eilharda Lubinusa powstała w Amsterdamie pomiędzy rokiem 1633 a 1640, a po raz pierwszy ukazała się w 1609 r. w atlasie Gerarda Mercatora – “Atlas Sive Cosmographicae Meditationes de Fabrica Mundi et Fabricati Figura”. Mapa została wykonana w skali około 1:192 000 i była pierwszym tak dokładnym odwzorowaniem wyspy. Jej treść jest niezwykle bogata; oprócz miejscowości znajdują się tu opisy elementów związanych z żeglugą przybrzeżną, liczne wysepki, większe kompleksy leśne a także sieć dróg. Ta ostatnia była tak wyjątkowym elementem ówczesnej mapy, że w sto lat później wielki niemiecki wydawca i kartograf Johann Baptista Homann, kopiując mapę Lubinusa, wziął przebieg dróg za wytyczenie granic administracyjnych. Mapa jest pierwszym dziełem kartograficznym Lubinusa i zawiera dedykację dla księcia pomorskiego Filipa Juliusza.
Zobacz galerię zdjęć Mapy Rugii
Dwa lata przed opublikowaniem mapy w wersji atlasowej folio, wydano jej wersję zredukowaną w atlasie kieszonkowym, co wskazuje, że Lubinus mógł wykonać mapę jeszcze przed rokiem 1607. Druk mapy w tej formie zakończono na wydaniu atlasu z 1630, potem nowy właściciel oficyny Hondiusa – Joannes Janssonius – wyrytował jej nową wersję, mniej ozdobną i skromniejszą. Powodem tej decyzji było zapewne pęknięcie płyty miedzianej, doskonale widoczne na wszystkich jej edycjach w dolnej części arkusza, które systematycznie powiększało się z każdym kolejnym użyciem matrycy.
Podobnie jak w przypadku Wielkiej Mapy Księstwa Pomorskiego, na mapie Rugii zwraca uwagę bogata ikonografia. Oprócz symboliki nautycznej (statki, róże wiatrów, stwory morskie) mapę ozdabiają dwa pionowe, biegnące po bokach pasy z herbami szlachty rugijskiej. Motyw heraldyczny jest powtórzony w polu mapy; z prawej strony w górnej części umieszczono w owalnym kartuszu złożony, dziesięciopolowy herb Księstwa Pomorskiego, wsparty na dwóch trzymaczach. Po jego lewej stronie wyodrębniono herb Księstwa Rugijskiego, ma on jednak dużo skromniejszą formę.
Egzemplarz mapy znajdujący się w zbiorach Zamku pochodzi z niemieckiego, stosunkowo rzadkiego (jednego z trzech) wydania atlasu Mercatora – Hondiusa.
Miejsce
Zamek Książąt Pomorskich w Szczecinie
Mapa została wykonana w skali około 1:192 000 i była pierwszym tak dokładnym odwzorowaniem wyspy. Jej treść jest niezwykle bogata; oprócz miejscowości znajdują się tu opisy elementów związanych z żeglugą przybrzeżną, liczne wysepki, większe kompleksy leśne a także sieć dróg.
