Zamek Książąt Pomorskich w Szczecinie

Wizerunki książąt pomorskich

 

Wizerunki pięciu książąt pomorskich Filipa II, Filipa Juliusza, Franciszka I, Ulryka i Bogusława XIV

Eksponat prezentowany w ramach galerii online – Galerii z Gryfem

 

Johann Wilhelm Michaelis, przed 1737, odbitka wtórna z XX wieku
Miedzioryt, papier żeberkowy.
Eksponat w zbiorach Zamku Książąt Pomorskich w Szczecinie od 2013 roku.

Kompozycję tworzą umieszczone w medalionach portrety w popiersiu pięciu książąt pomorskich, żyjących w czasach kiedy powstawała Wielka Mapa Księstwa Pomorskiego Eilharda Lubinusa. Pośrodku kompozycji rytownik umieścił portret Filipa II, po jego lewej stronie u góry wizerunek Filipa Juliusza władcy Księstwa Wołogoskiego, a po stronie przeciwnej Franciszka I następcy tronu po Filipie II. U dołu po lewej stronie kompozycji umiejscowił portret Ulryka, władcy Biskupstwa Kamieńskiego i po prawej – podobiznę Bogusława XIV, najmłodszej latorośli rodu.

Sportretowani książęta zwróceni są w trzech czwartych w prawo (za wyjątkiem Filipa Juliusza ukazanego w profilu), ubrani w stroje paradne – kaftany typu wams, wyszywane w kwiaty i wici roślinne (Filip II, Franciszek I, Bogusław XIV) oraz metalowe pajety (Ulryk) z szerokimi płaskimi kołnierzami (Filip II) z koronkową pasmanterią (Franciszek I, Ulryk, Bogusław XIV) lub kryzą (Filip Juliusz). Stroje książąt dopełniają szerokie szarfy obszyte frędzlami (Filip Juliusz, Bogusław XIV) i koronką (Franciszek) oraz grube łańcuchy z gęsto splecionych drobnych ogniw z przywieszonymi klejnotami w formie medalu z promiennym słońcem (Filip II)  i odznakami honorowymi elektorów saskich (Franciszek I) oraz medalionem portretowym (Ulryk).  Na obramieniach medalionów znajdują się napisy z imionami i tytulaturą sportretowanych, a w przypadku Filipa II dodatkowo dewiza księcia CHRISTO ET REIPUBLICAE [Bogu i wspólnemu dobru].

U góry ponad portretem Filipa II widnieje napis w języku łacińskim:

 

DUCES STETINI POMERANIAE, CAS=

suborum et Vandalorum, Principes

Rugiae, Comites Gutzcoviae, Terr=

rum Lebeburgensium, et Butovien=

sium Dynastae

 

(Książęta Szczecińscy, Pomorscy, Kaszubscy i Wandalscy, Książęta Rugijscy, Hrabiowie Güzkow, [Panowie] Ziemi Lęborskiej i Bytowskiej, Dynastia)

pod portretem napis:

Principis effigies haec est praeclara PHILIPPS

Cui POMERANORUM gens ditione subest.

Iustitia huic finxit, soror et Prudentia mentem.

Ingenium Musis cura polire fuit.

Non alium CHRISTUS, nec habet RESPublica utrique

Omnia salva animo qui meliore velit

Quid? nisi Nestoreos tali exoptabimus annos.

Natus et ut similis sceptra paterna regat.

 

(Oto wspaniały portret księcia Filipa, któremu pomorski lud jest posłuszny. Sprawiedliwość i jej siostra Roztropność, ukształtowały jego umysł. Muzy opieką wygładziły talent. Nikt inny Boga, ani dobru wspólnemu [tak] nie służy razem całym zdrowiem, żeby dobrze im się działo. Czego? życzyć takiemu Nestorowi jeśli nie lat i aby kiedyś podobny jemu syn rządził ojcowskim berłem)

Johann Wilhelm Michaelis (1677- 1737) niemiecki rysownik i grafik, początkowo był związany z Hamburgiem, później Berlinem i Frankfurtem nad Odrą. Do Stargardu przybył w 1707 roku, gdzie pozostał aż do śmierci w 1737. Został pochowany w kościele p.w. Świętego Ducha w Stargardzie.

W 1706 roku dla wydawnictwa Leonharda Christopha Sturma artysta wyrytował mapę Frankfurtu nad Odrą, a do kroniki historii kościoła na Pomorzu Przednim autorstwa stargardzkiego, generalnego superintendenta Güntera Heylera wykonał 22 ryciny (kronika do dnia dzisiejszego nie ukazała się drukiem). W 1720 wyrytował mapę Pomorza, obecnie przechowywaną w bibliotece uniwersyteckiej w Greifswaldzie. W swoim dorobku artystycznym ma kilkanaście portretów uczonych i teologów  swoich czasów (m.in. Marcina Lutra) oraz książąt pomorskich, które są wiernymi kopiami wizerunków dynastów pomorskich uwiecznionych na Wielkiej Mapie Księstwa Pomorskiego Eilharda Lubinusa.

Zobacz galerię zdjęć 

Miejsce

Zamek Książąt Pomorskich w Szczecinie

Bilety