Książę Bogusław XIII
(1544-1606)

wróć do poprzedniej strony

 

Książę Bogusław XIII (1544-1606)

Trzeci syn Filipa I i Marii saskiej. Starannie wykształcony, jak wszystkie dzieci tej książęcej pary. Studiował, wraz z młodszymi braćmi Ernestem Ludwikiem i Barnimem XII, na uniwersytetach w Greifswaldzie, Wittenberdze i na paryskiej Sorbonie. W młodości odbyli wspólnie podróż po Europie (kraje niemieckie, Francja, Wyspy Brytyjskie). Przy podziale Księstwa Pomorskiego pomiędzy braci w 1569 r. (układ w Jasienicy po abdykacji Barnima XI) zrezygnował z panowania w Księstwie  Wołogoskim na rzecz młodszego brata Ernesta Ludwika i objął  okręg Bardo (dzisiaj Barth w Niemczech) i domenę poklasztorną Nowopole (Neukamp, dziś Franzburg w Niemczech). W latach 1572–1582 rozbudował zamek w Bardzie i założył w mieście książęcą drukarnię, z której wyszła m. in. słynna Biblia bardzka.  Między 1580 a 1587 r. wybudował w Nowopolu renesansowy zamek, częściowo wykorzystując zrujnowane założenia klasztorne i uczynił go swoją rezydencją. Na cześć swego teścia nazwał zamek Franzburgiem. Obok zamku założył miasto o tej samej nazwie, wzorowane na szlacheckiej Republice Weneckiej, gdzie osadzał rzemieślników, głównie tkaczy z Holandii i zachodnich rejonów Niemiec, tworząc silny ośrodek sukiennictwa. Po śmierci brata Ernesta Ludwika objął ponownie rządy w Księstwie Wołogoskim, a po śmierci Barnima XIII w 1603 r. – w Księstwie Szczecińskim. Zmarł w Szczecinie i został pochowany w kościele św. Ottona na zamku szczeciński.

ŻONY BOGUSŁAWA XIII

Bogusław XIII był dwukrotnie żonaty

Klara bunszwicko-launeburska (1550–1598), córka księcia bruszwickiego na Luneburgu Franciszka i Klary sasko-lauenburskiej, wdowa po Bernhardzie VII anhalckim. Ślub odbył się w Nowopolu w 1572 r. Bogusław XIII i Klara byli małżeństwem przez dwadzieścia sześć lat i mieli dziewięcioro dzieci. Klara zmarła prawdopodobnie we Franzburgu i została pochowana w tamtejszym kościele zamkowym.

Anna (1577–1616), córka Jana I Młodszego, księcia Schlezwig-Holstein na Sonderburgu i Elżbiety brunszwickiej z Grubenhagen, młodsza od księcia o trzydzieści trzy lata. Była starszą siostrą żony Filipa II Zofii i żony Bogusława XIV Elżbiety. Ślub odbył się w Sonderburgu w 1601 r. Małżeństwo było bezdzietne. Po śmierci męża księżna otrzymała Szczecinek jako dobra wdowie. Zmarła dziesięć lat po księciu, w drodze z Miśni doi swych dóbr, w miejscowości Słutowo k. Recza. Pochowana w kościele św. Ottona na zamku szczecińskim.

POTOMSTWO

Bogusław XIII i Klara brunszwicka mieli dziewięcioro dzieci ( sześciu synów i trzy córki). Dorosłości dożyło sześcioro z nich – pięciu synów i najmłodsza córka Anna. Trzej najstarsi synowie panowali kolejno jako Filip II (Księstwo Szczecińskie), Franciszek I (Księstwo Szczecińskie) i Bogusław XIV (Księstwo Szczecińskie, a po śmierci Filipa Juliusza wołogoskiego w 1625 r. – całość Księstwa Pomorskiego). Wszyscy trzej zmarli bezpotomnie. Podobnie jak ich dwaj młodsi bracia – Jan Ernest i Ulryk. Bogusław XIV był ostatnim panującym Gryfitą, a Anna Gryfitka, wydana za księcia de Croy – matką ostatniej latorośli dynastii Gryfitów, syna Ernesta Bogusława.